تاثير پرداختن به جزييات خودكشي سلبريتيها در افزايش خودكشي در جامعه
طبق آمار جهاني در سنين پايينتر و نوجواني درصد خودكشي نسبت به بزرگسالان بالاتر است، چون مغز نوجوان آنچنان آينده خود را نميبيند و مسائل را همان لحظه ميبيند و ممكن است به خاطر درد عشق يا دردي كه همان لحظه برايش پيش ميآيد بلافاصله تصميم بگيرد كه رهايي اين زندگي بهتر است.
تاثير پرداختن به جزييات خودكشي سلبريتيها در افزايش خودكشي در جامعه
به گزارش سلام نو به نقل از ايلنا، مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان درباره تاثير خودكشي روي افراد گفت: به طور ميانگين به دنبال هر خودكشي، ۶ نفر به صورت مستقيم تحت تاثير قرار ميگيرند و اگر خودكشي در محيط مدرسه يا كار اتفاق بيفتد، صدها نفر را تحت تاثير قرار ميدهد.
"مريم نجابتيان" مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان درباره پديده خودكشي و نقش رسانه در پيشگيري از آن اظهار داشت: زندگي يك موهبت است؛ نيرويي ناشناخته و اسرار آميز، و باارزشترين هديهاي كه به ما داده شده است، انسان به لحاظ تكامل مغز، نسبت به ساير موجودات قابليتها، استعداد و تواناييهايي دارد كه براي رشد و كمال انسان نهادينه شده است. DNA هر انساني به گونهاي برنامه ريزي شده كه ميل به زندگي و بقا وجود دارد، در نتيجه وقتي يك نفر سعي ميكند خودش را بكشد، برعكس ذات و سرشت خود عمل ميكند. تفاوتي كه مغز انسان به لحاظ تكاملي با حيوانات دارد اين است كه براي زندگي معني ميسازد و زماني كه معناي زندگياش را گم ميكند دچار نااميدي يا Hopelessness ميشود. همه اينها باعث ميشود كه زماني بعضي از افراد تصميم به نابودي و عدم بقا در زندگي خود بگيرد.
درصد خودكشي در سنين نوجواني نسبت به بزرگسالي بالاتر است
به گزارش ايلنا، نجابتيان ادامه داد: طبق آمار جهاني در سنين پايينتر و نوجواني درصد خودكشي نسبت به بزرگسالان بالاتر است، چون مغز نوجوان آنچنان آينده خود را نميبيند و مسائل را همان لحظه ميبيند و ممكن است به خاطر درد عشق يا دردي كه همان لحظه برايش پيش ميآيد بلافاصله تصميم بگيرد كه رهايي اين زندگي بهتر است.
وي با بيان اينكه خودكشي اغلب به علت نااميدي رخ ميدهد، گفت: به طور كلي خودكشيSuicide رفتاري عمدي است كه باعث مرگ فرد ميشود. خودكشي اغلب به علت نااميدي صورت ميگيرد كه علت آن اغلب به اختلالات رواني نظير افسردگي، اختلال دوقطبي، اسكيزوفرني، شكست عشقي، اعتياد به الكل، يا سوء مصرف دارو نسبت داده ميشود.
مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان اضافه كرد: همچنين اغلب عوامل استرسزا مانند مشكلات مالي يا مشكلات ارتباط بين فردي در اين ميان نقش دارند. سالانه حدود ۸۰۰٬۰۰۰ تا يك ميليون نفر در جهان بر اثر خودكشي ميميرند، و در واقع بعد از تصادفات جادهاي، خودكشي بالاترين آمار را در ميان دلايل مرگ افراد بين ۱۵ تا ۲۹ سال در دنيا دارد.
احتمال خودكشي مردان سه تا چهار برابر بيشتر از زنان است
نجابتيان گفت: ميزان اين كار در مردان بالاتر از زنان بوده و احتمال خودكشي مردان سه تا چهار برابر بيشتر از زنان است. تخمين زده ميشود كه هر سال در جهان ۱۰ تا ۲۰ ميليون اقدام به خودكشي غيركشنده رخ ميدهد. خودكشي براساس آمارهاي بينالمللي يكي از ده علت اصلي مرگ در بيشتر كشورهاي دنيا است. رواج خودكشي علاوه بر موارد گفته شده با عواملي مانند درونگرايي، حفظ آبرو، عوامل خانوادگي، آسيبهاي اجتماعي، ضعف اعتقادات مذهبي و بيهنجاري مرتبط دانسته شده است.
وي افزود: معمولاً وقتي انسانها خودشان را ناتوان و نااميد حس ميكنند بايد به چيزي وراي خودشان دست بيابند و داستاني در ذهنيت خودشان داشته باشند كه آنها را مصون نگه دارد. معمولا افراد خودشان را به ارزشهاي زندگي مثل فرزند خانواده، شغل و… متصل نگه ميدارند در نتيجه به اميد مسئلهاي فراتر از آن چيزي كه امروز در واقعيت عينيشان ميبينند، دل ميبندند.
مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان گفت: به طور مثال ميگويند من وظيفه دارم بچهام را بزرگ كنم يا از رنج پدر و مادرم آزرده ميشوم و ديدگاهي پيدا ميكنند كه مثلاً بودن من فايدهاي دارد، در واقع هر كسي ممكن است كه در آن فضاي ناتواني به چيزي خودش را وصل كند.
گاهي افراد در اوج موفقيت خودكشي ميكنند
نجابتيان خاطرنشان كرد: مواردي هم هست كه گاهي از بيرون كه به زندگي فرد نگاه ميكنيم، زندگي بسيار فعال و خوبي دارد، خيلي پرتلاش و پرانگيزه است، كارهاي مهم و جالبي در زندگياش كرده، حتي يك شخصيت شناختهشده است و از ديد عامه دليلي براي خودكشي نيست، اما بعد ناگهان خودش را ميكشد!
وي گفت: گاهي افراد در اوج موفقيت خودكشي ميكنند، اين نشان ميدهد افسردگي و نااميدي در لايه زير آن بوده و آنها فقط سعي ميكردند كه روي آن را با يك سري موفقيتهاي ديگر بپوشانند ولي فرد مسائلي داشته كه نتوانسته آن را حل كند و دست به خودكشي ميزند. عدم مهارت حل مسئله يكي دلايلي است كه منجر به خودكشي ميشود.
مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان گفت: افرادي كه كنترل تكانه ندارند و وقتي با مشكلي برخورد ميكنند توان مقابله با آن را ندارند و يا مهارتهاي مقابلهاي ندارند، ميتوانند به خودشان و ديگران آسيب وارد كنند. در واقع بطور قطع و يقين روان شناسان، روان پزشكان و نورولوژيستها هنوز نتوانستهاند پيشبيني كنند كه چه كسي ممكن است، خودكشي كند.
به دنبال هرخودكشي، ۶ نفر به صورت مستقيم تحت تاثير قرار ميگيرند
وي درباره تاثير خودكشي روي افراد گفت: آثار منفي روانشناختي و اجتماعي خودكشي بر خانواده و اجتماع قابل محاسبه نيست، به طور ميانگين، به دنبال هرخودكشي، ۶ نفر به صورت مستقيم تحت تاثير قرار ميگيرند. اگر خودكشي در محيط مدرسه يا كار اتفاق بيفتد، صدها نفر را تحت تاثير قرار ميدهد. خودكشي فرد روي فرزندان، والدين، همسر، دوستان يا همكاران فرد تأثير ميگذارد. يك مطالعه در آمريكا نشان داد خودكشي يك فرد ميتواند به طور غيرمستقيم تا ۱۳۵ نفر را تحت تاثير قرار دهد.
نجابتيان گفت: وقوع خودكشي داراي پيش زمينههايي است كه وقتي بررسي ميشود به اين نتيجه ميرسيم كه عمدتا در افرادي كه حمايت خانواده و گروه دوستان را داشته و داراي روابط اجتماعي مناسبي هستند، احتمال بروز خودكشي كم است. همچنين افرادي كه داراي باورهاي مذهبي هستند يا در جامعه مشاركت اجتماعي ميكنند و دلبستگيهاي اجتماعي دارند، خودكشي در آنها كمتر است. همچنين افرادي كه در زندگي دچار افسردگي هستند و تحت نظرمشاور، روانشناس و روانپزشك قرار ميگيرند كمتر به سمت خودكشي ميروند.
تشريح نقش شبكههاي اجتماعي و رسانه در مقابله با خودكشي
وي درباره نقش شبكههاي اجتماعي و رسانه در مقابله با خودكشي گفت: شواهد حاكي از آن است كه نحوه گزارش اخبار مرتبط با خودكشي بر ميزان خودكشي نقش دارد. به تصوير كشيدن احساسات خودكشي در رسانهها، ميتواند به افزايش خودكشيهاي تقليدي منجر شود.
نجابتيان افزود: آگاهيرساني درباره خودكشي و اخبار آن درست مانند شمشيري دولبه است كه بايد بسيار هوشمندانه به آن پرداخته شود، چرا كه گفتن بيش از اندازه از آن سبب ميشود تا خانوادهها از آن متاثر شوند و برخي بهويژه جوانان به سمت خودكشي ميل پيدا كنند.
او با اشاره به اينكه شبكههاي اجتماعي كاملا مخاطب محور هستند، گفت: مخاطب محور بودن يعني تقريبا مخاطب خودش تصميم ميگيرد اخبار را منتشر و پيگيري كند. وقتي يك قهرمان، يك سلبريتي يا فردي مشهور خودكشي ميكند، انتشار اخبار و حواشي آن در شبكههاي اجتماعي به امر خودكشي مشروعيت ميبخشد و ميتواند اقدام به خودكشي در ميان ساير افراد را افزايش دهد و هم خصوصي بودن حريم فرد را زير سوال ميبرد. بنابراين اولين گام پس از خودكشي فرد، بررسي خانواده، اطرافيان و دوستان اوست، چرا كه احتمال وقوع خودكشي در نزديكان و اطرافيان آنها بسيار زياد است.
رسانههاي معتبر دنيا براي اخبار منفي دستورالعمل دارند
مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان گفت: انعكاس اخبار منفي نظير خودكشي، خشونت، قتل و…بايد تابع محدوديتهايي باشد. رسانههاي معتبر دنيا براي اخبار منفي دستورالعمل دارند؛ اينكه اين اخبار از منظر تصوير، ويديو و متن چگونه بايد منعكس شود.
نجابيتان گفت: سازمان بهداشت جهاني طي دستورالعملي به رسانهها هشدار داده است كه نبايد اخبار و تصاوير خودكشي در صفحه اول يا در بخش عناوين مهم اخبار قرار بگيرند، زيرا تيترشدن اين خبرها، ميتواند موجب گسترش خودكشي در جامعه شود. رسانه به جاي انتشار جزييات، بايد خودكشي را به عنوان يك رفتار بيمار گونه نشان دهد كه فرد به علت ناتواني در مقابله با فشارهاي زندگي از يك روش غيرمنطقي استفاده كرده است به نحوي كه هشدار هم براي مردم داشته باشد، البته به زبان علمي و غيرمستقيم نتيجهاش بايد پيشگيري و جلوگيري از تكرار آنها و به حداقل رساندن آثار و عوارض منفياش باشد.
وي اشاره كرد: در كنار انتشار اين گونه اخبار با كمك كارشناسان و متخصصان امر بايد توانمندسازي، آگاهيسازي و تحليل اجتماعي ارائه كنند. البته رعايت اين استانداردها به تدبير رسانهها بستگي دارد كه چگونه اين امر را مديريت و ساماندهي كنند.
تاثير پرداختن به جزييات خودكشي سلبريتيها در افزايش خودكشي در جامعه
مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان درباره خودكشي افراد معروف گفت: وقتي كسي معروف ميشود، يعني بخش زيادي از جامعه اين فرد را ميشناسند و داراي جذابيتي است و موجبات انتخاب او به عنوان نماد و الگو فراهم شده است. يكي از مواردي كه بسيار رايج شده است، رسانهاي شدن، بيان جزئيات كامل خودكشي و برگزاري مراسمات باشكوه براي سلبريتيها است كه ميتواند بويژه در نوجوانان و جوانان كه هويت آنها هنوز شكل نگرفته، باعث افزايش خودكشي شود، زيرا خطر الگو قرار گرفتن برخي از اين افراد معروف براي نوجوانان وجود دارد.
وي بيان كرد: شكوهمندسازي و پر و بال دادن و قهرمانسازي افرادي كه خودكشي ميكنند، در گروههاي جوانان و نوجوانان كه سطح الگوپذيري و جامعهپذيري بيشتري دارند و بُعد هيجاني و عاطفي آنها نسبت به ساير افراد جامعه بيشتر است، با تأثيرگذاري بيشتري همراه است.
نجابتيان ادامه داد: اقدام به پرداختن به جزييات خودكشي سلبريتيها به نوعي تشويق كردن و اشاعه دادن آن در ميان افراد است. البته عوامل بسياري در هدايت افراد به سوي خودكشي تاثيرگذارند، اما گاه از خودكشي افرادي مشهور مانند سلبريتيها ميشنويم كه بسياري در آرزوي داشتن زندگي آنها بودند. سلبريتيها با وجود شهرت، پول و تمام چيزهاي ديگري كه در زندگي از آنها برخوردارند در برابر خودكشي مصون نيستند، گاهي نيز به دليل فشار رواني سنگيني كه به آنها وارد ميشود، ناآگاهانه از مقدار زيادي مثلا آرام بخش استفاده ميكنند كه ممكن است حتي پشت آن اقدام، اصلا افكار خودكشي نباشد.
مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان خاطرنشان كرد: هنگاميكه كسي در جامعه خودكشي ميكند، بويژه اگر داراي محبوبيت و يا به نوعي سلبريتي باشد خواه ناخواه بر جامعه تاثير ميگذارد و يكي از اثراتش اين است كه سبب بهوجودآمدن و افزايش غم و تاثر اجتماعي در جامعه ميشود. پرداختن با جزئيات كامل به خودكشي باعث ميشود تا اين اقدام براي جامعه عادي شود و آنها احساس كنند كه اين موضوع عادي است و خودكشي افزايش يابد. متاسفانه زياد پرداختن به خودكشي آن را از تابو خارج و به مقوله يادگيري تبديل ميشود.
براي كاهش خودكشي چه بايد كرد؟
وي در پاسخ به اين سوال كه براي كاهش خودكشي چه كار بايد كرد، گفت: به محض اينكه يك نفر در مورد خودكشي صحبت ميكند حتما بايد به مشاور مراجعه كند و جوانب احتياط را در مورد او در نظر بگيرند. درست است كه خودكشي يك رفتار تكانشي است، اما هيچ وقت بدون هشدار رخ نميدهد. در زمينه پيشگيري از خودكشي بايد فرهنگسازي كرد و تابآوري اجتماعي را بالا برد تا شايد بتوان در برابر آن تا اندازهاي ايستادگي كرد.
نجابتيان گفت: جامعه ما بسيار آسيبپذير است و مشكلات زيادي دارد كه براي هيچيك از آنها فكر و راهحلي انديشيده نشده است. مردم در مورد بسياري از آسيبها از جمله خودكشي آگاهي كافي و لازم را ندارند كه در اينگونه موارد بايد چه كنند و البته فرهنگ داشتن مشاور خانواده هم در جامعه نهادينه نشده است تا درصورت داشتن مشكل به روانشناس و مشاور مراجعه كنند.
مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روان شناختي وزارت ورزش و جوانان درباره اقداماتي كه براي پيشگيري از خودكشي در جامعه ميتوان انجام داد، گفت: ايجاد نشاط و اميد واقعي، آموزش مهارتهاي زندگي، بررسي روانشناسي رفتارها و شناسايي آسيبهاي اجتماعي و نيازهاي روحي، رواني و مادي افراد ميتواند كمك كننده باشد.
وي ادامه داد: همچنين شكستن تابو و صحبت كردن در مورد اين موضوع، آموزش مهارتهاي مقابله با فشارهاي زندگي به نوجوانان و جوانان به ويژه در مدارس، شناسايي افراد در معرض خطر و حمايت از آنها و برقراري ارتباط بلند مدتتر با اين افراد، محدود كردن دسترسي به ابزارهاي كشنده نيز از جمله اين موارد است.
مدير گروه برنامه ريزي مشاوره و خدمات روانشناختي وزارت ورزش و جوانان خاطرنشان كرد: از بين بردن باورهاي نادرست در مورد صحبت كردن راجع به خودكشي در پيشگيري از آن موثر است؛ اين كه صحبت كردن در مورد خودكشي باعث شكلگيري تفكرات اشتباه در ذهن افراد ميشود نادرست است برعكس حرف زدن در مورد خودكشي ميتواند تا حدي در بازگرداندن اميد به افرادي كه به خودكشي فكر ميكنند، موثر باشد.
- شنبه ۲۱ اسفند ۰۰ ۱۷:۴۶ ۳۶ بازديد
- ۰ نظر